Luật bóng đá 5 người được FIFA ban hành, do liên đoàn bóng đá Việt Nam phiên dịch và áp dụng từ năm 1998. Nó tổng hợp tất cả những quy định điều chỉnh hành vi của các bên hữu quan tham gia một trận đấu bóng đá sân 5, từ cầu thủ đá chính – dự bị, trọng tài,… Sau đây hãy cùng Lichbongda điểm qua những điều luật cơ bản nhất ở sân bóng đá 5 người hay cũng là luật futsal hiện nay.
Luật bóng đá 5 người về kích thước các khu vực trong sân đấu
Sân bóng đá trong nhà mini 5 người phải tuân thủ các kích thước như sau:
- Kích thước: chiều dọc từ 25 – 42 mét, bề ngang từ 15 – 25 mét và bắt buộc phải là hình chữ nhật.
- Các đường biên ngang, dọc có độ rộng 8cm đủ để quan sát. Vòng tròn giữa sân có bán kính 3 mét, là giao điểm của 2 đường chéo sân.
- Vòng cấm và các điểm phạt đền: vòng cấm có tâm là điểm chính giữa 2 cột dọc, giới hạn bởi một đường tròn từ tâm với bán kính 6 mét. Theo luật bóng đá 5 người, 2 chấm đá phạt đền thứ nhất và thứ 2 lần lượt cách khung thành 3,16 mét và 10 mét.
- Chấm đá phạt góc: là 1/4 đường tròn có tâm là góc sân kẻ vào trong với bán kính 25 cm.
- Cầu môn: cao 2 mét (tính từ mép dưới xà ngang, rộng 3 mét, khổ của khung thành rộng 8cm.
- Mặt sân: làm bằng gỗ, cỏ nhân tạo, tự nhiên, bê tông nhưng phải đáp ứng bằng phẳng, có độ nẩy tốt và không thô nhám.
Luật bóng đá 5 người quy định cầu thủ tham gia trong một trận đấu
- Một cuộc so tài có 2 đội tham gia, mỗi đội có 5 cầu thủ (4 người thi đấu tự do và 1 thủ môn).
- Mỗi đội có nhiều nhất 7 cầu thủ dự bị và được thay người không giới hạn trong suốt thời gian diễn ra trận đấu. Những cầu thủ đã bị thay ra trước đó vẫn có thể vào sân thi đấu trở lại. Tuy nhiên việc thay người cần phải đảm bảo những yếu tố theo luật bóng đá mini 5 người:
- Cầu thủ bị thay ra hoặc là khi trận đấu đang tạm dừng, hoặc khi đã rời khỏi sân thì cầu thủ vào sân mới được phép tham gia thi đấu.
- Cầu thủ dự bị phải vào sân ở khu vực của ban huấn luyện của đội nhà, không được di chuyển lộn xộn.
- Bất cứ cầu thủ nào cũng có thể trở thành một thủ môn, miễn là duy trì được trang phục và có thông báo cho trọng tài chính hoặc trọng tài thứ 2 biết.
Luật bóng đá 5 người về thời gian diễn ra trận đấu
- Mỗi trận đấu bóng đá sân 5 sẽ có 2 hiệp, thời gian mỗi hiệp kéo dài 20 phút và do thư ký trận đấu theo dõi.
- Khi thời gian trận đấu đã kết thúc mà bóng vẫn còn ở trên không hoặc có quả phạt đền thì phải kết thúc tình huống mới được xem là hết giờ.
- Trong thời gian thi đấu của mỗi hiệp, mỗi huấn luyện viên sẽ có 1 lần được xin quyền hội ý với thời gian kéo dài 1 phút. Chỉ đội đang có quyền kiểm soát bóng mới được xin quyền hội ý và không được cộng dồn quyền ở hiệp 2. Khi trọng tài báo hiệu quyền hội ý, các cầu thủ không được rời sân mà tập trung ở trước khu vực đường biên dọc nơi ban huấn luyện đang đứng để đưa ra chỉ đạo.
TOP những Game đá bóng PC hay nhất hiện nay sẽ được Lichbongda giới thiệu qua bài viết ” Game đá bóng PC – Giới thiệu và cách tải trên máy tính “
Luật bóng đá 5 người về bắt đầu trận đấu
Khi bắt đầu trận đấu hoặc bắt đầu lại một trận đấu, luật bóng đá sân 5 sẽ có quy định khác nhau.
Bắt đầu một trận đấu
Quyền chọn sân hay bóng sẽ được trọng tài phân định bằng cách tung đồng xu có hai mặt sấp ngửa và quy định trường hợp tương ứng với đội trường hai bên. Đội được ưu tiên sẽ chọn lấy bóng hoặc lấy sân trước rồi đến đội còn lại.
Khi chuẩn bị bắt đầu trận đấu, quả bóng sẽ được đặt ở chính giữa sân, bảo vệ bởi vòng 3 mét. Theo quy định của luật bóng đá 5 người, chỉ có cầu thủ của đội được quyền giao bóng được phép đứng trong vòng này. Khi trọng tài nổi hồi còi bắt đầu trận đấu, một cầu thủ sẽ chuyền bóng và không được tiếp xúc liên tiếp 2 lần nếu chưa chạm chân đồng đội hoặc đối thủ.
Luật bắt đầu trận đấu sẽ được tái sử dụng khi có một bàn thắng được ghi và đội bị thủng lưới sẽ thực hiện.
Theo luật bóng đá 5 người, ở hiệp 2 hai đội sẽ đổi sân cho nhau và đội bóng đã giao bóng ở hiệp 1 sẽ nhường lại quyền này cho đối thủ.
Bắt đầu lại một trận đấu
Nếu trận đấu buộc phải tạm dừng giữa chừng (vì cầu thủ chấn thương, vì trọng tài cần xử lý tình huống bất ngờ), trận đấu cần bắt đầu lại. Khi đó trọng tài sẽ cầm bóng và tung lên để rơi xuống đất tự nhiên và đội đang kiểm soát bóng trước đó sẽ có quyền giành bóng. Nếu bóng bị tạm dừng ở trong khu vực 6 mét thì trọng tài sẽ dời vị trí tâng bóng ra ngoài khu vực 6 mét.
Các cầu thủ, kể cả thuộc đội có quyền kiểm soát bóng, không được chạm bóng khi nó chưa rơi xuống sân sau khi trọng tài tung lên.
Luật bóng đá 5 người về bóng trong cuộc và bóng ngoài cuộc
Theo luật bóng đá mini 5 người mới nhất, bóng được tính là ngoài cuộc khi
- Bóng đã vượt ra hoàn toàn khỏi đường biên dọc hoặc biên ngang
- Tất cả các tình huống sau khi trọng tài đã nổi còi dừng trận đấu.
Luật bóng đá 5 người về công nhận một bàn thắng là hợp lệ
- Bóng vượt qua hoàn toàn vạch kẻ nối 2 cột dọc.
- Không vi phạm bất cứ lỗi gì trước khi bóng được đưa vào lưới.
Luật bóng đá 5 người về lỗi và các hành vi thiếu đạo đức
Đánh giá lỗi của các cần thủ cần phụ thuộc vào tình trạng phạm lỗi cố ý hay gián tiếp.
Trực tiếp
Lỗi trực tiếp là những lỗi trong tài nhận định rằng tuy không có ý nhưng đã dùng lực quá sức hay do bất cẩn gây nên. Những lối trực tiếp trong luật bóng đá 5 người mới nhất gồm 10 lỗi dưới đây:
- Cố tình đá hay tìm cách đá vào cầu thủ của đội bạn
- Ngáng hoặc tìm cách ngáng chân cầu thủ đội bạn
- Nhảy bổ vào người đối thủ
- Dùng vai để chèn đối phương
- Đánh hay tìm cách để đánh cầu thủ đội bạn
- Xô đẩy cầu thủ khác
- Hành động kéo cầu thủ đội bạn
- Nhổ nước bọt vào người đối thủ
- Luật bóng đá 5 người cấm xoạc bóng khi bóng đang nằm ngoài phạm vi khống chế của đối thủ. Chỉ có thủ môn được thực hiện động tác này nhưng không được có hành động quá thô bạo, chỉ sử dụng lực cần thiết.
- Hành vi sử dụng tay chơi, ôm bóng hay ném bóng bằng tay, cánh tay.
Nếu cầu thủ vi phạm một trong 10 lỗi trên sẽ bị phạt tại nơi xảy ra lỗi. Hành vi phạm lỗi trực tiếp trong khu vực phạt đền của đội mình thì sẽ bị phạt đền ở vị trí 6m.
Gián tiếp
Luật bóng đá 5 người quy định lỗi gián tiếp dành cho thủ môn khi phạm lỗi sau:
- Khi phát bóng lên, thủ môn nhận lại bóng thủ đồng đội trong khi bóng chưa qua vạch ngang sân hay chạm bởi bất kỳ cầu thủ nào của đội bạn.
- Dùng tay bắt hay chạm bóng được chuyền về bởi đồng đội
- Dùng tay chạm hay bắt bóng từ đường chuyền về từ biên của đồng đội.
- Giữ bóng bằng tay hay bằng chân trong khu vực phần sau của đội quá 4s.
Cầu thủ vi phạm những lỗi dưới đây của luật bóng đá 5 người có thể bị phạt lỗi gián tiếp tùy theo nhận định của trọng tài.
- Sử dụng lối đá nguy hiểm
- Các hành vi cản phá bóng nhưng không tham gia cướp bóng như cố tình chạy qua bóng và đối thủ. Dùng thân để che tầm nhìn của đối thủ trong các đường chuyền.
- Cản trở việc thủ môn đội bạn đưa bóng vào cuộc.
- Một lỗi bất kỳ không được nhắc đến tại luât XII nhưng trọng tài nhận định lỗi và buộc phải dừng để cảnh cáo hay đuổi ra khỏi sân.
- Những trường hợp trên, quả đá phạt sẽ được thực hiện tại vị trí phạm lỗi. Nếu phạm lỗi trong khu vực phạt đền, quả phạt được đá tại điểm trên đường 6.
Luật thẻ vàng sân 5
Luật bóng đá 5 người quy định những trường hợp xử phạt thẻ vàng:
- Những hành vi phi thể thao
- Phản đối các quyết định của trọng tài một cách gay gắt bằng các lời nói và hành động.
- Một lỗi nhưng cầu thủ vi phạm lặp đi lặp lại nhiều lần.
- Trì hoãn đưa bóng vào cuộc
- Đứng không đứng vị trí khi đá phạt góc, phạt đền hay ném bóng vào cuộc.
- Vi phạm quy định thay thế người khi rời sân chưa có sự đồng ý và hiệu lệnh của trọng tài khi thay thế cầu thủ.
- Tự ý rời sân khi trọng tài không cho phép.
Những hành vi trên sẽ bị luật bóng đá 5 người nghiêm cấm, cảnh cáo và phạt gián tiếp tại nơi phạm lỗi. Khu vực phạt đền nếu phạm lỗi thì sẽ bị thực hiện trên vạch 6m nơi gần phạm vi gây lỗi.
Luật thẻ đỏ sân 5
Luật đá sân 5 quy định trọng tài có quyền rút thẻ đỏ để trực tiếp truất quyền của cầu thủ nếu:
- Trong lúc thi đấu có hành vi thô bạo hay dùng lối đá bạo lực.
- Ngăn cản cơ hội thành bàn của đối thủ, ngoại trừ thủ môn.
- Sử dụng hành vi thô bạo để cản phá cơ hội ghi bàn
- Bị cảnh cáo nhiều lần với một lỗi trong cùng trận đấu
Luật sân 5 về lỗi tổng hợp
Các lỗi trực tiếp được nêu cụ thể ở trên sẽ được tính vào số lỗi tổng hợp. Khi có đủ 5 lỗi, đội đó sẽ chịu quả đá phạt có hàng rào ở cự ly 6 mét. Với trường hợp từ lỗi thứ 6 trở đi, đội đó sẽ chịu quả đá phạt trực tiếp không có hàng rào ở cùng khoảng cách.
Các điều luật bóng đá 5 người liên quan đến phạt đền
- Theo luật penalty sân 5, nếu cầu thủ của đội phòng thủ phạm một trong những lỗi trực tiếp đã được nêu ở trên và diễn ra trong vòng cấm thì sẽ chịu phạt đền.
- Khi đường bóng bay trực tiếp vào lưới thì sẽ được công nhận.
- Quả đá phạt đền được ưu tiên khi đứng giữa ranh giới phạm lỗi và hết giờ.
Vị trí bóng và cầu thủ
- Khi thực hiện quả đá penalty, bóng sẽ đặt ở điểm đá phạt đền thứ nhất, tức chấm 3,16 mét.
- Cầu thủ nào thực hiện cú sút sẽ phải thông tin cho trọng tài được biết, không được đánh lừa thủ môn.
- Luật bóng đá 5 người quy định thủ môn phải đứng trên đường kẻ ngang nối 2 cột dọc cho đến khi bóng rời chân cầu thủ thực hiện quả phạt đền.
- Các cầu thủ còn lại phải đứng ngoài khu vực 6 mét nhưng vẫn ở trong sân đấu.
Trình tự sút phạt đền
- Người thực hiện cú sút phải đứng phía trước bóng, hướng về khung thành đối phương.
- Chỉ được tiếp xúc bóng 1 lần duy nhất khi sút penalty. Nếu bị chân này sút trúng chân kia thì sẽ không được tính là bàn thắng. Tuy nhiên nếu thủ môn đẩy bóng ra và sút bồi vào lưới thì vẫn là một bàn thắng hợp lệ.
- Bàn thắng được công nhận là hợp lệ khi và và chỉ khi bóng vượt qua hoàn toàn vạch kẻ nối hai cột dọc.
Cách xử lý lỗi đá penalty trong luật bóng đá 5 người
- Nếu cầu thủ của đội phạm lỗi dẫn đến quả phạt đền phạm luật bất kỳ, đội được hưởng quả penalty sẽ được đá lại nếu bóng không vào lưới. Trường hợp nếu bóng vẫn vào lưới, bàn thắng sẽ được công nhận ngay.
- Nếu cầu thủ của đội bị phạm lỗi dẫn đến quả phạt đền phạm luật bất kỳ, đội được hưởng quả penalty sẽ phải đá lại nếu sút vào. Trường hợp nếu bóng đi ra ngoài, quả đá sẽ bị vô hiệu và không được thực hiện lại.
Luật bóng đá 5 người về các tình huống đá biên
- Quả đá biên được thực hiện khi bóng vượt qua giới hạn đường biên dọc của sân đấu bóng đá 5 người. Khi đó đội có cầu thủ chạm bóng cuối cùng trước khi rời đường biên dọc sẽ chịu đá biên, tức đội còn lại được thực hiện quả đá. Một quả đá biên hợp lệ trong bóng đá sân 5 là:
- Bóng được đặt ngay trên vạch kẻ đường biên dọc, không được tịnh tiến vào trong sân hoặc lùi ra xa khỏi sân.
- Cầu thủ đá biên phải đứng ở trên đường biên dọc hoặc ngoài sân, không được đứng hoàn toàn ở trong sân.
- Bóng phải đặt cố định, không được lăn khi cầu thủ thực hiện quả đá biên.
- Cầu thủ thực hiện quả đá không được chạm bóng 2 lần liên tiếp mà phải chờ chạm một đồng đội hoặc cầu thủ khác.
Cách xử phạt về đá biên của luật đá bóng sân 5
- Nếu đá biên sai quy định trong các trường hợp bóng di chuyển, quá 4 giây, sai vị trí thì quyền đá biên sẽ được chuyển sang đội còn lại.
- Nếu phạm lỗi cầu thủ đá biên chạm bóng 2 lần liên tiếp thì đối phương sẽ được thực hiện quả đá gián tiếp ở vị trí chạm bóng lần 2.
Luật bóng đá 5 người về quả ném bóng của thủ môn
Thủ môn sẽ dùng tay ném bóng khi bóng trôi ra khỏi đường biên ngang sau khi cầu thủ đối phương là người cuối cùng chạm bóng. Luật thủ môn sân 5 yêu cầu người trấn giữ khung thành phải đứng trong khu vực cấm địa và ném bóng cho đồng đội.
Nếu bóng vào thẳng cầu môn của đối phương sau cú ném bóng thì bàn thắng không được công nhận. Nó chỉ hợp lệ khi chạm vào một đồng đội hoặc đối thủ rồi bay vào lưới.
Sau khi ném bóng, thủ môn không được nhận bóng trở lại từ đồng đội nếu nó chưa đi qua vạch giữa sân hay qua chân của đối phương. Nếu vi phạm sẽ chịu quả phạt gián tiếp ở vạch 6 mét.
Luật bóng đá 5 người về loạt đá luân lưu 6 mét
- Khi 2 đội hòa hay ở 2 hiệp chính, loạt đá luân lưu 6 mét sẽ được tiến hành theo quy định.
- 5 cầu thủ sẽ được sút trong tổng số tối đa 12 cầu thủ đăng ký thi đấu, không bắt buộc phải chọn từ đội hình chính.
- Đội ghi được nhiều bàn hơn trong loạt luân lưu 6 mét sẽ giành chiến thắng. Nếu hòa sau 5 lượt thì sẽ thi đấu theo dạng knock-out loại trực tiếp từ lượt thứ 6.
- Mọi cầu thủ đều có thể thay thế thủ môn để cản phá ở loạt lưu lưu 6 mét.
Tổng kết
Lichbongda vừa giới thiệu đến bạn toàn bộ luật bóng đá 5 người chi tiết, cũng là luật thi đấu futsal được VFF ban hành dựa trên các điều luật của FIFA. Tất cả quy định trên đều được ban tổ chức các giải từ phong trào đến chuyên nghiệp đưa vào điều lệ giải bóng đá 5 người. Hãy tuân thủ những quy định trên để đảm bảo trận đấu sân 5 người được diễn ra công bằng và đúng luật.
